Khám phá Ai Cập cổ đại và những công trình kiến trúc nổi bật

Ai Cập cổ đại là một trong những nền văn minh cổ xưa phát triển nhất trên Thế giới. Ai Cập cổ không chỉ có những thành tựu nổi bật cho đến hiện nay mà còn chứa nhiều bí ẩn chưa được khám phá. Cùng chúng tôi tìm hiểu một số thông tin thú vị về nền văn minh cổ đại Ai Cập trong bài viết dưới đây nhé!

Thông tin cơ bản về nền văn minh Ai Cập

Ai Cập cổ là nền văn minh tại vùng Đông Bắc của châu Phi, dọc theo hạ lưu sông Nile (thuộc Ai Cập ngày nay). Ai Cập cùng với Lưỡng Hà, Trung Hoa và Ấn Độ tạo nên những cái nôi văn hóa cổ xưa trên địa cầu.

Nền văn minh Ai Cập cổ đại với nhiều thành tựu nổi bật

Theo các nghiên cứu thì nền văn minh Ai Cập cổ được hình thành từ năm 3150 TCN cùng với sự thống nhất chính trị của Thượng – Hạ Ai Cập của Narmer – vị Pharaoh đầu tiên.

Ai Cập cổ đại trải qua nhiều giai đoạn bao gồm ổn định và các giai đoạn hỗn loạn (giai đoạn chuyển tiếp). Cách giai đoạn lịch sử bao gồm:

• Cổ Vương quốc (Sơ kỳ đồ đồng)
• Trung Vương quốc (Trung kỳ đồ đồng)
• Tân Vương Quốc (Hậu kỳ đồ đồng)

Những đặc điểm và thành tựu nổi bật về văn hóa Ai Cập cổ

Văn minh Ai Cập đi qua các thời kỳ khác nhau và đạt được nhiều thành tựu đáng chú ý. Những thành tựu chủ yếu về kiến trúc, chữ viết, văn học, kiến thức khoa học tự nhiên…

Công trình kiến trúc, điêu khắc đặc sắc đầy bí ẩn

Cách ngày nay khoảng 10000 năm ở vùng châu thổ sông Nile chính là nơi bắt đầu của một nền văn minh sớm hàng đầu Thế giới. Cùng với sự xuất hiện của những công trình vĩ đại, mang đậm những giá trị văn hóa Ai Cập cổ đại.

Nghệ thuật điêu khắc Ai Cập cổ vô cùng tinh xảo

Khi nhắc đến kiến trúc Ai Cập cổ, người ta thường nghĩ đến các kim tự tháp, lăng mộ lớn, tượng nhân sư,… Các công trình này đều có lịch sử từ hàng nghìn năm trước và cho đến hôm nay vẫn còn là những bí ẩn và có sức hấp dẫn đối với nhân loại.

Đặc điểm nổi bật nhất của kiến trúc Ai Cập cổ là quy mô lớn, đồ sộ và hết sức thần bí. Đó là sự khéo tay trong nghề làm đá, sự đa dạng của vật liệu đá trong xã hội Ai Cập cổ (đá vôi, đá đen, đá hoa cương, đá thạch anh,…).

Kinh nghiệm xây dựng thủy lợi 2 bên bờ sông Nile làm tiền đề cho phát minh máy nâng, vận chuyển. Các mặt bằng, mặt đứng, mặt cắt của hầu hết các công trình Ai Cập cổ đều được dùng thước đo và sự chuyên nghiệp của kỹ năng dùng rìu, búa, thước thủy,…

Thành tựu về chữ viết của Ai Cập cổ đại

Người Ai Cập cổ cho rằng chữ tượng hình được tạo ra bởi thần trí tuệ Thoth và đó là ngôn ngữ của các vị thần. Chữ viết cổ Ai Cập được sáng tạo khoảng năm 3000 TCN và là những chữ tượng hình (bảng chữ cái Ai Cập cổ có khoảng 1000 chữ).

Người Ai Cập cổ có bảng chữ cái tượng hình của riêng mình

Nhờ việc sáng tạo ra chữ viết mà người Ai Cập đã ghi chép lại những tư liệu quý giá thuộc nhiều lĩnh vực khác nhau (lịch sử, văn học, thiên văn, toán học,…).

Tham khảo: Thần thoại Hy Lạp và những câu truyện huyền bí

Thành tựu về tôn giáo, tín ngưỡng

Người Ai Cập cổ đại theo đa thần giáo, coi trọng thần sông Nile và thờ rất nhiều các thần tự nhiên như: thần đá, thần lửa thần cây, các thần động vật, linh hồn người chết,… Họ cũng rất coi trọng thần Mặt trời và thần cõi chết, ngoài ra người Ai Cập cổ coi các Pharaoh như những vị thần.

Thành tựu về khoa học tự nhiên

Nền văn hóa Ai Cập cổ có rất nhiều thành tựu quan trọng hàng đầu không thể bỏ qua thiên văn và số học:

• Về thiên văn  học: Người Ai Cập sáng tạo ra lịch dựa trên chu kỳ chuyển động của Mặt trời.

Người Ai Cập cổ đã phát minh ra lịch từ khoảng thiên kỷ 4 TCN với độ chính xác tương đối cao. Trong lịch của người Ai Cập cổ, 1 năm có 365 ngày với 12 tháng, mỗi tháng có 30 ngày. 5 ngày dư còn lại cuối năm sẽ được dùng cho mục đích ăn Tết.

Người Ai Cập cổ vận dụng tính toán trong xây dựng kim tự tháp

• Về toán học: Các phép tính cơ bản

Để đo đạc ruộng đất, tính toán vật liệu trong các công trình xây dựng nên người Ai Cập cổ đại biết dùng phép đếm lấy 10 làm cơ sở. Họ biết phép cộng, phép trừ cơ bản để tính toán được diện tích tam giác, diện tích hình cầu, tính được số π = 3.16 và biết cách để tính thể tích hình tháp đáy vuông.

Thành tựu trong Y học

Người Ai Cập cổ đã có hiểu biết tương đối chính xác về các cơ quan trong cơ thể của con người và vận dụng những kiến thức về giải phẫu để chữa bệnh hoặc áp dụng trong kỹ thuật ướp xác.

Trong đó, nghệ thuật ướp xác được xem là bí kíp đặc trưng của nền văn hóa Ai Cập cổ đại. Tục ướp xác thịnh hành từ sớm do người Ai Cập cổ có những hiểu biết tương đối về cơ thể con người.

Những người thực hiện quá trình ướp xác là các quan tư tế (người lo việc cúng tế) và các thầy thuốc. Quá trình ướp xác sẽ mất khoảng 70 ngày để thực hiện với nhiều công đoạn tỉ mỉ, kỳ công.

Những công trình kiến trúc nổi bật của nền văn minh Ai Cập cổ đại

Kiến trúc và điêu khắc của nền văn minh Ai Cập cổ khiến người đời sau phải thán phục về sự đồ sộ cùng vô vàn những bí ẩn. Dưới đây là một số công trình kiến trúc nổi bật nhất của nền văn minh này:

Đền Mortuary

Công trình kiến trúc đền Mortuary

Ngôi đền được cho là xuất hiện từ thời Hatshepsut cai trị Ai Cập trong vòng năm 1479 – 1458 TCN. Ngôi đền tọa lạc bên dưới các vách đá tại Deir el Bahari (phía Tây của sông Nile).

Đền Mortuary được thiết kế theo cấu trúc dạng dãy cột do kiến trúc sư Senemut thiết kế. 3 bậc thềm của đền có chiều cao lên đến 30m và được kết nối với nhau bằng con đường dốc, xung quanh là những vườn cây cỏ xinh đẹp.

Các kim tự tháp Ai Cập cổ

Nhắc đến Ai Cập cổ đại là người ta sẽ nghĩ ngay đến những kim tự tháp lớn nhỏ. Dưới đây là những kim tự tháp nổi bật của nền văn minh Ai Cập cổ:

• Kim tự tháp Giza: Được xây dựng bởi 3 thế hệ gồm Khufu, Khafre và Menkaure và tòa kim tự tháp của Kungfu là cổ xưa nhất. Với hơn 2 triệu khối đá, kim tự tháp Kungfu cao 139m và là kim tự tháp cao nhất Ai Cập.

• Kim tự tháp Bent: Đây là kim tự tháp được xây dựng bởi Pharaoh Sneferu, là kim tự tháp duy nhất có phần đá vôi bóng ở bên ngoài còn nguyên vẹn.

Kim tự tháp Bent ngày nay

• Kim tự tháp bậc thang Djoser: Đây là công trình kiến trúc kim tự tháp được xây dựng đầu tiên của người Ai Cập cổ đại. Kim tự tháp được xây dựng trong thế kỷ 278 TCN, cao 62m với nhiều khu chôn cất bậc thang, ẩn giấu trong một đường hầm rối rắm.
• Kim tự tháp đỏ: Được xây dựng bởi Pharaoh Sneferu có độ cao 104m, đứng thứ 4 trong số các kim tự tháp cao nhất của Ai Cập.

Đền Luxor

Dù không nổi tiếng như các kim tự tháp nhưng đền Luxor vẫn là công trình kiến trúc nổi tiếng của người Ai Cập cổ. Đền được tìm thấy vào năm 1400 TCN, là trung tâm các lễ hội của thành phố Thebe nơi ngôi đền tọa lạc.

Tượng Nhân Sư Great Sphinx

Tượng Nhân Sư thường đi kèm với hình ảnh của các kim tự tháp và là công trình nổi bật của người Ai Cập cổ đại. Đây cũng là bức tượng lớn, cổ nhất thế giới và cho đến nay, khuôn mẫu, thời gian xây dựng, người thiết kế tượng vẫn còn là vấn đề tranh luận của các nhà nghiên cứu. Tuy nhiên, phần lớn các nhà khảo cổ cho rằng tượng Nhân Sư được xây dựng bởi Pharaon Khafre vào năm 2500 TCN.

Tượng Nhân Sư – công trình điêu khắc lớn và cổ nhất thế giới

Thung lũng các vị vua Ai Cập cổ

Đây là nơi có nhiều ngôi mộ được xây dựng trong khoảng 500 năm từ thế kỷ 16 – 11 TCN dành cho vua và các quý tộc. Thung lũng này có 63 ngôi mộ từ đơn giản đến phức tạp với hơn 120 phòng. Tuy nhiên, tất cả các ngôi mộ dường như đã bị mở nắp, đánh cắp từ thời xa xưa chỉ trừ ngôi mộ của Tutankhamun là không bị xâm phạm.

Abu Simbel

Đây là khu di tích khảo cổ gồm có 2 ngôi đền đá đồ sộ bên hồ Nasser (phía Nam Ai Cập). 2 ngôi mộ được đục khoét vào núi đá trong triều đại của Pharaoh Ramesses. Du khách tới đây đều rất thích thú bởi vẻ đẹp và sự tinh xảo của kiến trúc Ai Cập cổ bên trong ngôi đền.

Lời kết

Vừa rồi chúng ta đã cùng nhau khám phá những thành tựu văn hóa, kiến trúc Ai Cập cổ đại. Mong rằng với bài viết, bạn sẽ có thêm những hiểu biết về nền văn minh lâu đời này và đừng quên theo dõi chúng tôi để cập nhật các thông tin thú vị khác nhé!